Tijdens de lock-down zaten veel ouders en kinderen nogal op elkaars lip, wat natuurlijk wel eens voor spanningen en ruzies zorgde. Onze opvoedambassadeurs gaven aan dat ze in hun netwerken merkten dat veel ouders tips willen over de manier waarop je met ruzies tussen broertjes en zusjes om kunt gaan. Daarom organiseerden we in samenwerking met Miriam, pedagoog bij Twinkeltje Opvoedondersteuning een online themabijeenkomst hierover, die goed bezocht werd.
Oorzaken van ruzies
Miriam legde uit wat oorzaken kunnen zijn van ruzies tussen broertjes en zusjes. Een van de oorzaken is dat jonge kinderen in de veilige thuisomgeving oefenen met sociale vaardigheden. Ze zoeken de grenzen op en leren wat wel en niet kan. Dat zorgt zeker voor botsingen en ruzies; het voordeel is dat je eigen broertjes en zusjes je niet zomaar laten vallen (wat met vriendjes en klasgenoten soms wel het geval kan zijn). Ruziemaken hoort dus in zekere zin bij de ontwikkeling van je kind, een ontwikkeling die thuis in een veilige omgeving kan plaatsvinden.
Een andere reden is dat kinderen graag de goedkeuring van hun ouders willen. Ze zullen er alles aan doen om gezien te worden; als dat niet positief gebeurt, dan maar negatief. Kinderen willen graag aandacht en kunnen het soms slecht verdragen als ze voor hun gevoel minder aandacht krijgen dan hun broertjes of zusjes. Dit kan soms leiden tot frustraties en ruzies.
Rivaliteit
Die rivaliteit tussen broertjes en zusjes (het willen winnen van aandacht, de beste willen zijn) was een belangrijk aandachtspunt tijdens de bijeenkomst. Samen hebben we nagedacht over de rol die je als ouder daarin kunt nemen. We hebben veel tips gedeeld, waaronder deze twee:
- Geef complimenten aan je kind, die over je kind zelf gaan. Geef geen complimenten waarin je een vergelijking maakt tussen je kinderen. Dus: “Wat heb je netjes je jas opgehangen!” en niet: “Kijk, jouw jas hangt tenminste aan de kapstok, je zusje gooit hem altijd op de grond.” Grote kans dat je dochter ook haar jas netjes ophangt als ze hoort dat haar broertje een positief compliment krijgt.
- Geef aan dat je je kind hebt gehoord en dat je zo naar hem/haar toekomt. Kinderen kunnen soms aandacht vragen, terwijl je eigenlijk net in gesprek bent met je andere kind. Ga dan niet direct naar je andere kind toe, maar geef aan dat je je kind hebt gezien of gehoord: “Ik heb je vraag gehoord. Ik ben nu even je zusje aan het helpen. Ik kom zo naar jou.” Zo geef je allebei je kinderen het gevoel dat je aandacht voor ze hebt.
Problemen zelf op laten lossen
Voel je je net een politieagent die altijd alle problemen tussen je kinderen op moet lossen? Laat ze zelf nadenken over de oplossing voor hun probleem! Dat is makkelijker gezegd dan gedaan, maar oefening baart kunst. Hier een stappenplan dat je kunt doorlopen met je kinderen:
(Zijn je kinderen te emotioneel, boos of verdrietig? Laat ze dan eerst even afkoelen voordat je in gesprek gaat).
1: Vraag allebei je kinderen, één voor één, wat het probleem is. Laat ze niet door elkaar praten, maar geef ze allebei de gelegenheid om hun verhaal te doen.
2: Erken hun gevoelens: “Ik zie dat je boos bent.” “Ik kan me voorstellen dat je verdrietig bent.”
3: Vraag wat volgens hen een goede oplossing voor het probleem zou zijn. Geef geen reactie of oordeel. Alle oplossingen mogen er zijn.
4: Vraag hen wat de gevolgen zouden zijn van hun oplossing. “Als je broertje nóóit meer de potloden en stiften mag gebruiken, hoe zou hij zich dan voelen? Hoe zou dat voor jou zijn als hij altijd alle potloden en stiften zou mogen gebruiken en jij niet?”
5: Laat je kind de beste oplossing, met de beste gevolgen, kiezen. “Welke oplossing is volgens jou het beste, voor jou én voor je broertje?” Als kinderen zelf de oplossing kiezen, zijn ze gemotiveerder om zich er aan te houden. En je kunt je kind later weer aanspreken op hun verantwoordelijkheid, als ze zich niet houden aan de oplossing. Het was hún idee.
6: Geef een compliment dat ze zo goed hebben nagedacht om het op te lossen. Complimenten kun je sowieso vaak goed gebruiken, want alles wat je aandacht geeft, groeit. Dus geef ook vooral complimenten als je ziet dat ze fijn samenspelen of samenwerken. Geef je kinderen dus niet alleen aandacht als het misgaat, maar ook juíst als het goed gaat!”
—
De themabijeenkomsten die we organiseren komen voort uit signalen die onze opvoedambassadeurs oppikken in hun gesprekken met andere ouders met een migratieachtergrond. Op basis van hun behoefte organiseren we bijeenkomsten over opvoedthema’s. Lees hier meer over het project Opvoedambassadeurs aan Zet. Ook tijdens deze corona-periode zijn we erg blij met de financiële ondersteuning van dit project door het Oranje Fonds, het Kansfonds, het Sint Laurensfonds, stichting Neyenburgh (Volkskracht), Leer Unique en OCTA BV.